فیلم Secrets & Lies 1996

فیلم «رازها و دروغ‌ها» (Secrets and Lies) اثر مایک لی در سال ۱۹۹۶، به طور مناسب به مسائلی می‌پردازد که اعضای یک خانواده از یکدیگر پنهان می‌کنند. هورنتس (مارین ژان-باپتیست)، زنی سیاه‌پوست در لندن که در حرفه‌ی اپتومتری موفق بوده، از سنین پایین می‌دانست که فرزندخوانده است، اما تنها پس از مرگ مادرخوانده‌اش تصمیم می‌گیرد که مادر بیولوژیکی‌اش را پیدا کند. هورنتس با کمال تعجب متوجه...

فیلم «رازها و دروغ‌ها» (Secrets and Lies) اثر مایک لی در سال ۱۹۹۶، به طور مناسب به مسائلی می‌پردازد که اعضای یک خانواده از یکدیگر پنهان می‌کنند. هورنتس (مارین ژان-باپتیست)، زنی سیاه‌پوست در لندن که در حرفه‌ی اپتومتری موفق بوده، از سنین پایین می‌دانست که فرزندخوانده است، اما تنها پس از مرگ مادرخوانده‌اش تصمیم می‌گیرد که مادر بیولوژیکی‌اش را پیدا کند. هورنتس با کمال تعجب متوجه می‌شود که مادرش، سینتیا (برندا بلتین)، نه تنها سفیدپوست است بلکه در فقر نزدیک به زندگی می‌کند و در حسرت به سر می‌برد. سینتیا رابطه‌ی پرتنشی با دخترش روکسان (کلر راش‌برک) دارد و از تکرار اشتباهات جوانی‌اش در او نگران است. او همچنین برای برقراری ارتباط با برادرش موریس (تیموتی اسپال) و همسر سردش مونیكا (فیلیس لوگان) که از یک کسب و کار عکاسی موفق بوده‌اند، مشکل دارد. ورود هورنتس به این خانواده در نهایت وضعیت غم‌انگیز آنها را به هم می‌ریزد، اما نه بدون دلیری و درد. در این مرحله از کارنامه‌اش، مایک لی تکنیک فیلم‌سازی را به کمال رسانده بود که به بازیگرانش اجازه می‌دهد نقش‌هایشان را در موقعیت‌های روزمره در خیابان‌ها برای هفته‌ها بازی کنند قبل از اینکه فیلم‌برداری را شروع کند. بنابراین، وقتی این بازیگران در فیلم ظاهر می‌شوند، کاملاً به عنوان شخصیت‌های خود قانع‌کننده به نظر می‌رسند و شخصیت‌ها از طریق جزئیات ریز که لی به آنها در بداهه‌پردازی اجازه می‌دهد به خوبی شکل می‌گیرند. بیننده احساس می‌کند که این افراد را به خوبی می‌شناسد. لی همچنین شیوه‌ای دارد که احساسات و شوخی را ترکیب می‌کند؛ او نه تنها پس از یک لحظه عاطفی یک صحنه کمدی وارد می‌کند، بلکه تصاویری مبهم ارائه می‌دهد که بیننده نمی‌داند باید بخندد یا گریه کند. در حالی که بازیگری و آن دوز قوی از شوخی بسیار تأثیرگذار است، عناصر دیگری وجود دارد که مانع از تمجید کامل من از این فیلم می‌شود. هرگز تحت تأثیر استفاده لی از موسیقی قرار نگرفته‌ام که به نظر ارزان می‌آید و فقط یک صحنه (یک باربیکیو در فضای باز با زمان‌بندی مناسب) واقعاً در نوع خود تأثیرگذار بود. همچنین به نظرم فیلم قبلی لی به نام «برهنه» (Naked) موفق‌تر از این اثر بود. با این حال، بازیگری در «رازها و دروغ‌ها» واقعاً شگفت‌انگیز است و به طور کلی این فیلم را توصیه می‌کنم. اگر روزی بخواهم فهرستی از ۲۵ فیلم غیر بلاک‌باستری مورد علاقه‌ام تهیه کنم، «رازها و دروغ‌ها» در نزدیکی بالای این فهرست قرار خواهد گرفت. چند بار آن را دیده‌ام و انتظار دارم که به تماشای آن ادامه دهم. بازیگری در این فیلم فوق‌العاده است. این یک گروه بازیگری است و قطعاً سوپر استارهایی در آن نیست، اما سه بازیگر اصلی: تیموتی اسپال، برندا بلتین و کلر راش‌برک، از بهترین‌های بریتانیا هستند. وقتی برای اولین بار این فیلم را دیدم، واقعاً اولین باری بود که این سه را در حال بازی می‌دیدم و به سرعت یاد گرفتم که آنها را در پروژه‌های دیگر جستجو کنم. باور دارم که این فیلم جایزه‌ی اصلی جشنواره کن را به دست آورد و برندا بلتین نیز جایزه‌ی اسکار را به‌خاطر بازی‌اش به‌دست آورد. داستان این فیلم قدرت‌مند است و به شخصیت‌هایش اجازه رشد عاطفی می‌دهد. چند فیلم دیگر مایک لی بیشتر از حضور مکرر بازیگران مورد علاقه‌اش، شامل یک افشای عاطفی بزرگ در پایان هستند که واقعاً تأثیرگذار است. این فیلم، «آقای هاروی شمعی روشن می‌کند» و «همه یا هیچ» دارای این عنصر مشترک هستند. به خوانده‌ام که لی به بازیگرانش داستان را می‌گوید اما اجازه می‌دهد در دیالوگ‌های بداهه آزادی داشته باشند، گاهی اوقات وقتی که آنها را در حین فیلم‌برداری غافلگیر می‌کند، اما من به جزئیات تکنیک او نپرداخته‌ام. می‌توانم در مورد این فیلم محبوبم به طور طولانی صحبت کنم، اما نمی‌خواهم تأثیر آن را برای کسانی که هنوز آن را ندیده‌اند کاهش دهم. فقط تماشا کنید و لذت ببرید. این فیلم «کار خوبی است که در حال حاضر فراموش شده است». زمانی که فکر می‌کنم همه نوع فیلم‌هایی درباره نژادپرستی، مسائل نژادی یا تعصب را دیده‌ام، یک اثر جدید از هیچ‌جا به وجود می‌آید یا تلاشی شایسته و خوب ساخته شده که ارزش دیدن دارد. این فیلم در ابتدا برای من تنها یک درام شیرین و متوسط به نظر می‌رسید که در آن یک زن سیاه‌پوست بسیار موفق تصمیم می‌گیرد هویت مادر بیولوژیکی‌اش را کشف کند و متوجه می‌شود که او سفیدپوست است و با دشواری‌ها و درام‌های خانواده‌اش مواجه می‌شود. این فیلم برای شش اسکار نامزد شد و یکی‌یکی آنها را از دست داد، اما بدون هیچ‌گونه نقصی. با دقت به فیلم نگاه کنیم، به راحتی می‌توانیم تأیید کنیم که این یک اثر بصری یا نمایشی نیست. از نظر فنی، این فیلمی سرد و نه چندان جالب به نظر می‌رسد. حتی موسیقی متن که معمولاً یک وسیله فنی است که حتی فیلم‌های معمولی هم سعی در بهبود آن دارند، به‌راحتی فراموش می‌شود. جایی که فیلم واقعاً موفق است، مربوط به فیلمنامه و کارگردانی آن است. این فیلم یک اثر زرق و برق‌دار نیست و داستانی پیچیده یا غیرواقعی ندارد. همه‌چیز ساده، مستقیم و محکم است و داستان روایت شده قابل باور و مؤثر است. فیلمنامه که از محیط آمریکای شمالی نمی‌آید که در آن نژاد، رنگ پوست و موقعیت مالی به نظر جدایی‌ناپذیر باشد، به خوبی با این عناصر کار می‌کند و تفاوت‌های قوی میان مادر و دختر را در تضاد قرار می‌دهد و به عموم اجازه می‌دهد که به صمیمیت زندگی‌های آنها نگاهی بیندازند. مایک لی یک کارگردان محکم است که کارهایی مداوم و شایسته ارائه می‌دهد و این در توجه خاص او به جزئیات، فیلمبرداری و کار با بازیگران قابل مشاهده است. و در واقع، کار بازیگران نیز در اینجا به طرز شگفت‌انگیزی برجسته است: برندا بلتین یکی از بهترین آثار خود را ارائه می‌دهد و همین را می‌توان درباره تیموتی اسپال نیز گفت. ماریان ژان-باپتیست که می‌توانست و باید بیشتر مورد توجه و تمرکز قرار بگیرد، خوشبختانه کمتر دیده می‌شود. «رازها و دروغ‌ها» فیلمی جذاب است که به موضوعات خانواده، هویت و تأثیر عمیق شرم بر روابط پرداخته است. این فیلم به‌خوبی احساسات خام را با حسی از صداقت که در سرتاسر روایت طنین‌انداز می‌شود، در هم می‌آمیزد. اجراها به طرز شگفت‌آوری واقعی و ملموس هستند و ارتباطی قوی با شخصیت‌ها و چالش‌های آنها با رازهای خود ایجاد می‌کنند. دیالوگ‌ها احساس واقعی و قابل ارتباطی دارند و نشان‌دهنده‌ی نحوه‌ی صحبت مردم است که به اصالت فیلم می‌افزاید. هر لحظه به‌گونه‌ای پیش می‌رود که به زندگی واقعی نزدیک است و شما را در روایت جذب می‌کند و به شما انگیزه می‌دهد که به تجربه‌ها و روابط خودتان فکر کنید. در نهایت، «رازها و دروغ‌ها» فیلمی عمیقاً احساسی است که شما را به تفکر درباره‌ی دینامیک‌های خانوادگی خودتان وادار می‌کند. این فیلم بینندگان را به چالش می‌کشد تا تأثیر شرم بر روابط شخصی و خانوادگی و حقایق ناگفته‌ای که اغلب با خود حمل می‌کنیم، دوباره بررسی کنند.