فیلم A Passage to India 1984

هرچند این فیلم به دنیای رنگارنگ و غنی هند اعتبار می‌بخشد، اما با توجه به ضعف در ساختار فیلمنامه، یک فرصت از دست رفته به نظر می‌رسد. این فیلم آخرین اثر کارگردان دیوید لین است، کارگردانی که آثار خوبی را به ما ارائه کرده است و برای من، "لورنس عربستان" و "دکتر ژیواگو" بهترین‌های او هستند. در اینجا، فیلمساز اقتباسی از رمانی را به تصویر می‌کشد...

هرچند این فیلم به دنیای رنگارنگ و غنی هند اعتبار می‌بخشد، اما با توجه به ضعف در ساختار فیلمنامه، یک فرصت از دست رفته به نظر می‌رسد. این فیلم آخرین اثر کارگردان دیوید لین است، کارگردانی که آثار خوبی را به ما ارائه کرده است و برای من، "لورنس عربستان" و "دکتر ژیواگو" بهترین‌های او هستند. در اینجا، فیلمساز اقتباسی از رمانی را به تصویر می‌کشد که هرگز نخوانده‌ام، اما باید بسیار خوب باشد: داستان در هند و در دوره بین‌دو جنگ جهانی اتفاق می‌افتد و با ورود دو زن انگلیسی آغاز می‌شود که یکی از آن‌ها، خانم کوئستد، به یک قاضی محلی انگلیسی نامزد است. با گذر زمان، آن‌ها با عزیز، یک پزشک مسلمان، دوست می‌شوند. کوئستد همیشه آرزو داشت تجربه‌ای ماجراجویانه داشته باشد و طعم هند را بچشد، اما همیشه از هم‌وطنانش ناامید می‌شد؛ زیرا آن‌ها هندی‌ها را برچسب می‌زدند و ترجیح می‌دادند در آن کشور، عادات و محیط‌های جامعه بریتانیایی را بدون هیچ‌گونه "ترکیب خطرناک" با مردم "نژاد تیره‌تر" و فرهنگ "بربرتر" تقلید کنند. سرانجام، کوئستد از عزیز می‌خواهد سفری به غارهای دوردست ترتیب دهد، اما سفر به خوبی پیش نمی‌رود و اتفاقی می‌افتد که کوئستد عزیز را به تلاش برای تجاوز متهم می‌کند. فکر می‌کنم فیلم در اقتباس از داستان ضعف زیادی دارد: دیوید لین به دلیل جذابیت‌های شرقی، مهم‌ترین موضوعات داستان را نادیده گرفته است: رابطه قوم‌محور و پر از تعصب و بی‌اعتمادی متقابل میان انگلیسی‌ها و هندی‌ها؛ مسئله سیاسی استقلال هند که به تدریج در روند داستان اهمیت می‌یابد؛ و معمایی که حول آنچه واقعاً بین کوئستد و عزیز رخ داده، می‌چرخد، زیرا رمان هرگز روشن نمی‌کند که آیا اتهام او حقیقت دارد یا خیر. این موضوعات به‌خوبی در فیلمنامه بررسی نشده‌اند: در فیلم، واضح است که عزیز بی‌گناه است و کوئستد به زنی سطحی، بی‌هویت و ناراضی تبدیل شده که نمی‌داند از زندگی‌اش چه می‌خواهد و به دنبال هیجاناتی است که conventions اجتماعی به او اجازه نمی‌دهد؛ دوم اینکه فیلمنامه هرگز به مسئله استقلال اهمیت نمی‌دهد و آن را به یک حاشیه تبدیل می‌کند؛ سوم اینکه، با وجود اینکه فیلم به خوبی به قوم‌محوری نژادپرستانه بریتانیایی می‌پردازد، تقریباً به این موضوع نمی‌پردازد که هندی‌ها چگونه انگلیسی‌ها را می‌دیدند و از افراط‌های آن‌ها چه احساسی داشتند. همه چیز به شدت نسبی شده است. علاوه بر مشکلات فیلمنامه، فیلم همچنین به شدت طولانی است. همه چیز به حداکثر کشیده شده و زمان زیادی صرف صحنه‌های زیبا و به‌خوبی انجام شده‌ای می‌شود که به داستان اضافه‌ای ندارند. حتی زمان زیادی صرف گفتگوهای نسبتاً پیش پا افتاده می‌شود، در حالی که نبرد قانونی، جذاب‌ترین بخش فیلم، در حاشیه قرار می‌گیرد. و به جای اینکه فیلم پس از تصمیم نهایی با چند صحنه‌ای که سرنوشت شخصیت‌ها را می‌بندد، به پایان برسد، فیلم به مدت نیم ساعت بی‌حاصل ادامه می‌یابد، تا به پایانی ضد اوج و بی‌علاقه برسد. بازیگران تا حد امکان تلاش می‌کنند و ما تلاش‌های خوبی را در اینجا مشاهده می‌کنیم: ویکتور بانرجی بهترین بازیگر است، شخصیتی مغناطیسی و کاریزماتیک که تحول ایده‌های شخصیتش را به نمایش می‌گذارد و نظرش درباره انگلیسی‌ها به تدریج با پیشامدها تنزل می‌یابد. پگی اشکروفت نیز تلاش خوبی کرد، اما فیلمنامه او را به حدی کنار گذاشت که تبدیل به یک شخصیت فرعی شد. همین امر را می‌توان در مورد سر الک گینیس گفت که در یک کار حاشیه‌ای بی‌اهمیت هدر رفته است. جیمز فاکس در میانه داستان ظاهر می‌شود و داستان نشان می‌دهد که شخصیت قرار است مسیر خاصی را طی کند، اما پایان به آن شکلی که انتظار می‌رفت نیست. جودی دیویس، با وجود تلاش سخت، شخصیتی بسیار بد و بسیار ناخوشایند دارد، بنابراین تلاش‌های بازیگر نتیجه‌بخش نیست. در جزئیات فنی، لین ارزش خود را نشان می‌دهد، زیرا سینماتوگرافی غنی و شیک، با رنگ‌های زیبا که با دکورهای عالی، لباس‌ها و انتخاب دقیق مکان‌های فیلم‌برداری که جنبه‌های عجیب و مرموز هند را تأکید می‌کند، همراه است. صحنه‌های شلوغ بازار یا آن ویرانه‌های شهوانی نمونه‌هایی واضح از آنچه من می‌گویم هستند. تنها چیزی که کمبود آن احساس می‌شود، بوهاست! بدتر از همه، موسیقی متن موریس جار است. این موسیقی به‌طور کاملاً ناپسندی نامناسب است و به فیلم جوی کمدی ناخوشایند می‌بخشد. سر دیوید لین یک اثر سینمایی شگفت‌انگیز در این اقتباس طولانی از داستان E.M. Forster از راج تولید کرده است. "خانم مور" (با بازی پگی اشکروفت) برای دیدار با پسرش به هند سفر می‌کند و با جودی دیویس (آدلا) همراه است. آن‌ها می‌رسند و جامعه‌ای پر از تقسیم و تعصب را کشف می‌کنند. پس از گذراندن زمان در رویدادهای تأسیس، تصمیم می‌گیرند کمی از فرهنگ سنتی را تجربه کنند. با کمک "عزیز" (یک ویکتور بانرجی فوق‌العاده)، پزشک محلی، آن‌ها به غارهای افسانه‌ای مارابار می‌روند. در آنجا، اتفاق غیرمترقبه‌ای می‌افتد - "آدلا" به طرز نامنظمی به شهر برمی‌گردد و "عزیز" خود را در زندان می‌یابد و به ارتکاب جرم هولناکی متهم می‌شود. به‌طور صادقانه، داستان یکی از بهترین‌های فورستر نیست، اما لین یک گروه بازیگران پشتیبان قوی را گردآوری کرده است که شامل سر الک گینیس، جیمز فاکس، نیگل هیوورز و ریچارد ویلسون است که به خوبی نادانی قدرت اشغالگر را به تصویر می‌کشند. من متوجه شدم که ویرایش (که دوباره توسط لین انجام شده) تیزی کار کسی مثل آن ون کاتس را نداشت - صحنه‌های زیادی از میان‌برهای تصویری وجود دارد. با این حال، ویژگی اصلی نجات‌دهنده، مقیاس شگفت‌انگیز فیلم است؛ نه تنها مناظر بلکه جمعیت‌ها و موسیقی متن موریس جار. این فیلم به هیچ وجه به شدت "پل بر روی رودخانه کوای" نیست و شخصیت‌ها به خوبی "لورنس عربستان" نیستند، اما هنوز هم فیلمی شگفت‌انگیز و ارزش تماشا دارد.