فیلم Blade Runner 1982

**سیاره نوآر** من فیلم _Blade Runner_ را بهترین فیلم علمی تخیلی تمام دوران‌ها اعلام می‌کنم. استدلال؟ نه؟ خوب. خداحافظ. لطفاً در هنگام خروج، کتاب مهمان را امتیاز دهید. صبر کنید! هنوز هم چیزهای بیشتری هست. با ریسک اینکه به تئوری‌های توطئه اشاره کنم و لرزش‌های نامناسبی در شلوارتان ایجاد کنم، ببینید، این ترکیب ریدلی کی. دیک در حال حاضر در حال وقوع است. در حالی که همگی...

**سیاره نوآر** من فیلم _Blade Runner_ را بهترین فیلم علمی تخیلی تمام دوران‌ها اعلام می‌کنم. استدلال؟ نه؟ خوب. خداحافظ. لطفاً در هنگام خروج، کتاب مهمان را امتیاز دهید. صبر کنید! هنوز هم چیزهای بیشتری هست. با ریسک اینکه به تئوری‌های توطئه اشاره کنم و لرزش‌های نامناسبی در شلوارتان ایجاد کنم، ببینید، این ترکیب ریدلی کی. دیک در حال حاضر در حال وقوع است. در حالی که همگی ما در حال تماشای زباله‌های بی‌پایان اینترنت هستیم و دائماً در حال چک کردن و ارسال سلفی‌های بی‌پایان از خود هستیم؛ هر جنبه‌ای از انسانیت در حال بازتولید، تکامل، مکانیزه، بهینه‌سازی، به‌روزرسانی و... است و به زودی بر ما فرود خواهد آمد و ما را جابجا خواهد کرد، و هریسون فورد، با وجود اینکه به نظر می‌رسد در سنش لاغر است، بسیار پیرتر از آن خواهد بود که جلوی این اتفاق را بگیرد! و طعنه‌ای که همه طعنه‌ها را به پایان می‌رساند این است که ما، به عنوان نگهبانان و مصرف‌کنندگان خودخواه و متکبر، و مسببان اصلی این سیاره‌ی نابسامان، کاملاً مسئول هستیم. نه، طعنه‌ی همه طعنه‌ها این است که دنیایی که به‌طور انحصاری تحت سلطه‌ی سایبورگ‌های خودتصحیح‌کننده با زتابایت‌ها هوش مصنوعی قرار دارد، یک بهبود عظیم خواهد بود. اندرویدها در حال نجات سیاره‌اند! آآآه، برای جانتان فرار کنید! Blade Runner هم یک داستان احتیاطی منقضی شده و هم یک خیال‌پردازی نوظهور است. Blade Runner یکی از آن فیلم‌های فوق‌العاده است که با گذشت زمان بیشتر محبوب شده است. دنباله‌ی ریدلی اسکات به فیلم تحسین‌شده و تجاری Alien به‌طور کلی به عنوان یک شکست محسوب می‌شد و به خاطر اینکه یک بلاکباستر علمی تخیلی عمل‌گرا نبود، مورد انتقاد قرار گرفت. البته، برخی از طرفداران در هفته‌های ابتدایی اکران در سال 1982 بسیاری از قوت‌های آن را شناسایی کردند، اما بسیاری که اکنون ادعا می‌کنند در آن زمان آن را دوست داشتند، احتمالاً این روزها با شرمندگی به آینه نگاه می‌کنند، زیرا طرفداران سخت‌کوش 82 آن را به طرز متفاوتی به یاد می‌آورند. یادتان می‌آید عنکبوتی که در بیرون پنجره‌تان زندگی می‌کرد؟ بدنی نارنجی و پاهای سبز. او را در حال ساخت تار در تمام تابستان تماشا کردید و سپس یک روز تخم‌گذاری کرد. تخم‌ها شکفتند... به هر حال، این موضوع فرعی است، نکته این است که یک فیلم می‌تواند گاهی جلوتر از زمان خود باشد، دچار سوءفهم یا اشتباه در بازاریابی شود و شاهکار اسکات یکی از این موارد است. داستان، که به شکل خاصی از داستان فیلیپ کی. دیک، _آیا اندرویدها خواب گوسفند برقی می‌بینند؟_ اقتباس شده، نسبتاً ساده است. این یک لس آنجلس دیستوپیایی در سال 2019 است و چهار رپلیکنت ژنتیکی مهندسی شده - انسان‌نما - در شهر وجود دارد که این کار غیرقانونی است. آن‌ها برای کار در مستعمرات خارج از کره زمین طراحی شده‌اند و هر رپلیکنتی که قوانین را نقض کند، توسط پلیس ویژه‌ای به نام Blade Runners بازنشسته خواهد شد و Blade Runner ریک دکارد (هریسون فورد) در این پرونده است. پرونده‌ای که به زودی لایه‌های زیادی را نمایان می‌کند... زندگی جدیدی در مستعمرات خارج از کره زمین در انتظار شماست! فرصتی برای شروع دوباره در یک سرزمین طلایی از فرصت و ماجراجویی! ریدلی اسکات در اینجا همه کیک‌هایش را دارد؛ او توانسته است علم تخیلی جذاب را با فیلم نوآر ترکیب کند. اینکه بصری‌ها فوق‌العاده هستند، یک واقعیت است و حتی سخت‌ترین منتقدان فیلم نیز به طور ناچاری این اثر بصری خیره‌کننده را پذیرفته‌اند - ذکر چشم‌ها به طور عمدی است زیرا این موضوع یک نخ داستانی کلیدی را شکل می‌دهد. اینکه فیلم مملو از زیبایی‌های بصری است، به انتقادهایی از آن منجر شده که زیبایی را بر محتوا ترجیح می‌دهد، اما مضامین عمیق موجود در اینجا مغز را قلقلک می‌زند و حواس را می‌خورد. تجربه‌ی زندگی در ترس، چه تجربه‌ای است، درست است؟ این همان چیزی است که برده بودن به معنای واقعی کلمه است. جو فیلم به طور دائم تاریک و دلتنگ‌کننده است، که یکی از ویژگی‌های کلاسیک فیلم نوآر است و با سرعت مناسب پیش می‌رود. اسکات اینجا برای شاد کردن کسی نیامده، او در حال طرح سوالات است در حالی که شخصیت‌های اصلی خود را از طریق یک منشور از زوال تکنولوژیکی فیلتر می‌کند، انسانی که به حداکثر مورد سوال قرار گرفته است. برای فیلمی که از لحاظ بصری شگفت‌انگیز است، در هسته‌اش به طرز عجیبی کابوس‌وار است. ستون فقرات احساسی همواره حاضر است و زمانی که خشونت خود را نشان می‌دهد، نگران‌کننده می‌شود، اما اینجا سوال جالبی مطرح می‌شود که رپلیکنت‌ها به خاطر زندگی خواهان کشتن هستند. و این در حالی است که دشمن ما، دکارد (فورد با یک نسخه‌ی به طرز جالبی غمگین از مارلو)، شروع به علاقه‌مندی به ریچل (یک نقش زنانه با تأثیر حس‌گرایانه) می‌کند که یکی از اهداف بازنشستگی‌اش است. اشک‌ها در باران. زمانی که روتگر هاور (هرگز بهتر از این) به عنوان رپلیکنت اصلی روی باتی وارد داستان می‌شود، فیلم هنوز هم بیشتر تکامل می‌یابد. شعرهای تسخیرکننده در کنار موسیقی تکنو لرزشی وانگلیس شروع به تپش می‌کنند، در حالی که فیلم‌برداری جوردن کرونن وِث، رؤیاهای استادانه‌ی اسکات را به واقعیت تبدیل می‌کند، شخصیت‌های کلیدی را یک به یک. بصری‌ها، شکوه صوتی و تم‌های تاریک - پس واقعاً معنی انسان بودن چیست؟ - واقعاً در یک دستاورد سینمایی شگفت‌انگیز جمع می‌شوند. چندین نسخه از فیلم وجود دارد و همه آن‌ها طرفدارانی دارند، اما _Final Cut_ اسکات نسخه‌ای است که او کنترل هنری کاملی بر آن داشته و کار تمیز کردن در تمام ابعاد واقعاً نفس‌گیر است. 10/10 داستان فیلم برای من چندان جذاب نبود، اما برخی از بخش‌های آن را گیج‌کننده یافتم. بعد از تماشای آن متوجه شدم که نسخه‌ی "Final Cut" را دیده‌ام که پایان و پیام‌های کاملاً متفاوتی از نسخه‌ی سینمایی دارد. من آن پیام‌ها را درک نمی‌کردم... نیاز داشتم تا پایان را آنلاین جستجو کنم. اینکه این به دلیل گیج‌کننده بودن فیلم است یا من احمق هستم، نمی‌توانم بگویم. اما دوستم که با هم آن را دیدیم هم چیزی را درک نکرد. پس از جستجو برای معنای پایان، کمی رضایت بیشتری یافتم. اما دلیل اصلی اینکه این فیلم ارزش تماشا دارد، بصری‌ها هستند. نمی‌دانم که آیا به زودی دوباره آن را تماشا کنم یا نه. برخی خواهند گفت این فیلم کلاسیک علمی تخیلی "هیچ چیزی جز اعتبار بیش از حد ارائه نمی‌دهد". به این، من پاسخ می‌دهم: "روی باتی را در یک سقف داریم و برای من همین کافی است." **امتیاز نهایی:★★★★ - جذابیت بسیار قوی. یک مورد علاقه شخصی.** (3.5 برای نسخه سینمایی، 4.0 برای نسخه نهایی) من فقط نسخه نهایی را مشاهده کرده‌ام و با توجه به بررسی‌های دیگر، این احتمالاً کامل‌ترین و رضایت‌بخش‌ترین نسخه از همه است. نمی‌توانم به‌راحتی بگویم که از این فیلم شگفت‌زده شدم؛ زیرا در برخی مواقع کند به نظر می‌رسید. اما با این حال، جنبه‌های بصری، محیط‌های تاریک و هوای ناامیدی که در تمام فیلم حاکم است، به طرز فوق‌العاده‌ای انجام شده است. حدس می‌زنم که این فیلم در باکس آفیس در سال‌های 82/83 موفقیت زیادی نداشت، عمدتاً به دلیل فیلم‌هایی مانند E.T، Raiders of the Lost Ark، Return of the Jedi و چندین فیلم دیگر ماجراجویی/علمی تخیلی آن زمان که این فیلم را به گوشه‌ای تاریک هل دادند. دلیل دیگر ممکن است این باشد که برای کسانی که با جنگ ستارگان بزرگ شده‌اند، خیلی کند بود؛ یا شاید برای کسانی که از منظر معمای قتل به آن نگاه می‌کردند، اصلاً جذاب نبود (من به یاد دارم که نسخه‌ی اصلی دارای صدای مارلو از فورد بود). فیلمی تأثیرگذار با برخی جلوه‌های ویژه زیبا و عملکردی خوب از فورد. اما البته برای من لذت واقعی سخنرانی "زمان مردن" روی در پایان بود. اگر برای بهترین سخنرانی در یک فیلم اسکار وجود داشت، او به راحتی آن را می‌برد! این بار نوبت ریدلی اسکات است که پیش‌بینی خود را از آینده‌ای به ما ارائه دهد که در آن آمریکا شرکتی به ظاهر نیکو، نهایی‌ترین دستگاه‌های صرفه‌جویی در کار - اندرویدهایی به نام "رپلیکنت‌ها" - را معرفی کرده است که ظاهری شبیه انسان دارند. این "ساخت‌های نکسوس" می‌توانند تقریباً به هر چیزی بپردازند، اما وقتی جدیدترین مدل‌های خارج از کره زمین شورش می‌کنند، تمام خویشاوندانشان به عنوان جنایتکار شناخته می‌شوند و بر عهده "Blade Runners" است که آن‌ها را پیدا کرده و نابود کنند. "دکارد" (هریسون فورد) یکی از این اپراتورهاست که به دلیل شناسایی چهار رپلیکنت فوق‌العاده قابل تطبیق و هوشمند بازنشسته می‌شود و این کار پرخطر او را به قلب تولیدکننده‌شان، که به طرز شیطانی هوشمند اما بی‌رحم "تیریل" (جو ترکل) است، می‌کشاند و به وبی از فریب و پیچیدگی‌های مربوط به پروتکل‌های کنترل آن‌ها و شاید هم یک "رپلیکنت" پنجم که تقریباً غیرقابل شناسایی است، می‌رسد، که - بر خلاف هم‌عصرهایش - از اینکه انسان نیست، بی‌خبر است. فورد در اینجا در فرم عالی است، و روتگر هاور - رهبر اندروید "باتی" و تصویربرداری تاریک و بارانی در این داستان زشت و پر از طمع و دستکاری که در یک محیط خیس و خصمانه به تصویر کشیده می‌شود، به خوبی عمل می‌کند و کمکی به این داستانی می‌کند که بصری امید یا تسکینی ارائه نمی‌دهد. این فیلم به حالت نوآر فیلمی به نظر می‌رسد و اسکات با خوب نگه داشتن آن، دیالوگ‌ها را کم می‌کند - هرچند تأثیرگذار و کل ماجرا به طور سینماپیچیده به برخی از سوالات عمیق مطرح‌شده در رمان اصلی فیلیپ دیک درباره اینکه واقعاً چه چیزی انسانیت را تشکیل می‌دهد، می‌پردازد. کمتر از دو ساعت - زمان پرواز می‌کند، به‌ویژه در یک صفحه بزرگ که بصری‌ها و صدا هنوز هم شگفتی‌هایی ایجاد می‌کنند. **یک اثر بزرگ، اگر زمان انتشار آن و منابع فنی موجود را در نظر بگیریم.** صادقانه بگویم، از این فیلم انتظار زیادی نداشتم. این فیلمی بود که در گیشه موفق نبود و تنها پس از انتشار بر روی VHS، محبوبیتش آغاز شد و از آن زمان به یکی از محترم‌ترین فیلم‌های تمام دوران تبدیل گشت. در یک لس آنجلس به شدت دیستوپیایی، سوالات زیادی فلسفی و اجتماعی را در مورد طبیعت انسان، مسیر بشریت، رابطه ما با تکنولوژی و اخلاقمان به طور کلی مطرح می‌کند. تماشای این فیلم در سال 2022 جالب بود زیرا عمل فیلم، که در سال 1982 منتشر شد، در سال 2019 اتفاق می‌افتد. یعنی به آینده‌ای اشاره دارد که حالا برای من گذشته است و هرگز محقق نشده است (و خوشحالم که نشده). داستان فیلم آسان نیست: بشریت سایر سیارات را مستعمره کرد در حالی که زمین را نابود می‌کند و اندرویدهای انسانی بسیار واقع‌گرایانه‌ای تولید می‌کند در حالی که خود را نابود می‌کند. با این حال، اندرویدها، که رپلیکنت نامیده می‌شوند، از کنترل خارج شدند و اکنون تحت تعقیب و کشتار قرار دارند یا برای بدترین مقاصد مورد استفاده قرار می‌گیرند. تمثیل‌ها واضح هستند، مواد فلسفی زیادی وجود دارد و این فیلم ما را برای مدت طولانی به فکر فرو می‌برد. ریدلی اسکات با این فیلم یکی از شاهکارهای خود را به ما می‌دهد. این فیلم از هر نظر فوق‌العاده است و ارزش دارد که زمان لازم برای شگفت‌زده شدن را به آن بدهیم. داستانی نوآر ایجاد می‌کند که در آن هیچ‌کس بی‌گناه یا فرشته نیست و خطر در هر جا وجود دارد. نورپردازی، پرده‌های پنجره، "زن فتال" ضروری، همه عناصر کلاسیک نوآر در اینجا وجود دارند، در یک فیلم به شدت رنگارنگ با دکورها و مناظر که بزرگ‌ترین آینده‌نگری را با انحطاط و کثافت دنیای تخریب‌شده ما ترکیب می‌کند. دیالوگ‌ها به یاد ماندنی و پر از لحظات عمیق نمادین هستند. شخصیت‌ها غنی، متراکم و پیچیده هستند و شگفت‌انگیز است که هنوز بعد از چندین دهه واقعاً نمی‌دانیم که آیا شخصیت اصلی انسان است یا نه. در واقع، به نظر می‌رسد که زمان برای این فیلم عبور نکرده است: اگر فکر کنیم که این فیلم از اوایل دهه 80 است، شگفت‌انگیز است که اینقدر بصری قدرتمند است و فیلم‌برداری بسیار خوبی دارد. به نظر می‌رسد که این فیلم، فیلمی است که ده سال پیش ساخته شده است. دکورها و لباس‌ها بهتر از این نمی‌توانستند باشند و جلوه‌های ویژه شگفت‌انگیز هستند. موسیقی متن، که توسط وانگلیس ساخته شده، نرم و هیپنوتیک است. به همه این‌ها، ما هریسون فورد را داریم، در یکی از کم‌ارزش‌ترین کارهایش در حرفه‌اش. او واقعاً کار خوبی انجام می‌دهد و شایسته تقدیر بیشتری برای آن است. شان یانگ نیز به خاطر نحوه‌ی زنده کردن شخصیتش، یک رپلیکنت که واقعاً فکر می‌کند انسان است، شایسته تشویق است. بازیگران بسیار خوبی دیگری نیز وجود دارند و می‌توانیم روتگر هاور را به‌طور خاص برجسته کنیم، اما هیچ‌کدام با این دو هنرمند هم‌سطح نیستند. تجربه‌ی تماشای این شاهکار علمی تخیلی در سینمای Everyman تقریباً بهترین راه برای غرق شدن در این اثر فوق‌العاده بود. بدون شک “Blade Runner” از زمان انتشار اصلی‌اش در بیش از 40 سال پیش تأثیرگذار بوده و شگفتی‌های فنی و جلوه‌های آن هنوز هم الهام‌بخش هستند. جلوه‌های داگ ترامبل، طراحی تولید لری پاول و تصاویر مکان‌های Downtown L.A. همه به خوبی در ایجاد یک آینده‌ی بازسازی‌شده عمل می‌کنند. به وضوح یک نسخه‌ی متفاوت از نسخه‌ی اصلی است، “Blade Runner: The Final Cut” صدای روایت و پایان اصلی را که توسط تماشاگران و منتقدان در زمان اکران در سال 1982 به شدت مورد انتقاد قرار گرفت، حذف می‌کند. این پایان جدیدتر (2007) فیلم را به چیزی بسیار شگفت‌انگیز و فوق‌العاده تبدیل می‌کند. گروهی از رپلیکنت‌های شورشی، که به انسان‌ها خطرناک محسوب می‌شوند، فرار کرده و به زمین آمده‌اند. زمین یک محیط سایبری، نئونی، آینده‌نگر، پرجمعیت و بی‌احساس است، با جمعیتی که وقت کمی برای چیزی بیشتر از وجود ندارد. بر خلاف این انسان‌های آینده، رپلیکنت‌ها نسبت به یکدیگر همدلی و انسانیت بیشتری نشان می‌دهند. در لحظات پایانی یک رپلیکنت است که ما به ذات واقعی تلاش گروه‌های شورشی برای فرار به زمین پی می‌بریم. این تلاش صرفاً یک جستجو است که اکثر انسان‌ها سعی در دستیابی به آن دارند، تمایل به گسترش زندگی. زیبایی و شگفتی‌هایی که رهبر رپلیکنت‌ها، روی باتی (روتگر هاور) در عمر کوتاهش تجربه می‌کند، به طرز همدلانه‌ای منتقل می‌شود در حالی که او جان قاتلش را نجات می‌دهد. قدرت “Blade Runner: The Final Cut” در صحنه‌های پایانی به وضوح به تصویر کشیده می‌شود وقتی روی به وجودش فکر می‌کند. وقتی او "می‌میرد"، واضح است که او به آینده‌ای که قبلاً به گذشته تبدیل شده، می‌نگرد.