فیلم The Shining 1980

شاهکاری است. استنلی کوبریک بازیگران مناسبی را انتخاب کرده و با استفاده از زمان‌بندی و موسیقی، فضایی بسیار سنگین و مهیب را خلق کرده است. جک نیکلسون فوق‌العاده است، اما دوال و پسر هم کم از او نیستند. با وجود اینکه استیون کینگ از اقتباس رمانش توسط استنلی کوبریک ناراضی بود، فیلم "درخشش" (1980) توانسته است به یک اثر تحسین‌شده و موفق در گیشه تبدیل شود. شاید...

شاهکاری است. استنلی کوبریک بازیگران مناسبی را انتخاب کرده و با استفاده از زمان‌بندی و موسیقی، فضایی بسیار سنگین و مهیب را خلق کرده است. جک نیکلسون فوق‌العاده است، اما دوال و پسر هم کم از او نیستند. با وجود اینکه استیون کینگ از اقتباس رمانش توسط استنلی کوبریک ناراضی بود، فیلم "درخشش" (1980) توانسته است به یک اثر تحسین‌شده و موفق در گیشه تبدیل شود. شاید این فیلم با روحیه‌ای که کینگ می‌خواست، مطابقت نداشته باشد، اما به طور غیرقابل انکاری یک اثر سینمایی ماهرانه است، ترکیبی از زیبایی و ترس، از تکنیک‌های برجسته و ترس‌های ساده اما موثر. داستان با سرعتی عمدی و کند پیش می‌رود، و احساس اختناق از تقریباً هر فریم ساطع می‌شود. در حالی که داستان به ارواح انسانی و ماورایی می‌پردازد، تمام این عناصر به شکلی ترسناک و مؤثر در فضاهای وسیع و سرد خارج از هتل اورلوک به تصویر کشیده می‌شود. هرچند که فیلم کامل نیست و فیلمنامه‌اش متوسط است، اما کار کوبریک را حتی بیشتر چشمگیر می‌سازد. این احساس وجود دارد که ممکن است سبک بر محتوا غلبه کند. آیا این یک انتقاد بی‌مورد است؟ شاید. اما با جک نیکلسون که در حال بازیگری در اوج خود است و کوبریک که همه‌چیز را هدایت می‌کند، "درخشش" همچنان یکی از نقاط عطف ژانر وحشت به شمار می‌آید. فیلمی که هر طرفدار وحشتی باید حداقل یک بار ببیند و البته در بهترین فرمت موجود نیز! 8 از 10. احتمالاً این فیلم یکی از محبوب‌ترین اقتباس‌های استیون کینگ برای من است (اگرچه از بقیه آن‌ها به جز یکی یا دو تا خوشم نمی‌آید) اما در میان آثار استنلی کوبریک نیست. این فیلم را برای اولین بار پس از سال‌ها (شاید یک دهه) دیدم و اگرچه از آن بسیار لذت بردم و در پایان واقعاً از نیکلسون خوشم آمد، اما اوایل فیلم نتوانستم به او اعتماد کنم. با این حال، از نظر جو و فضاسازی واقعاً شگفت‌انگیز بود و در برخی مواقع ترسناک. اما نمی‌توانم آن را به عنوان یک کلاسیک در نظر بگیرم. به هر حال. **4.0 از 5** با انتشار "دکتر خواب"، دنباله‌ای تقریباً 40 ساله بر "درخشش"، اکنون زمان مناسبی برای بازنگری در یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های ترسناک تاریخ و یکی از تأثیرگذارترین کارگردان‌ها، استنلی کوبریک، است. می‌دانم، می‌دانم… بدون اسپویل؟ برای فیلمی که در 1980 منتشر شده؟ خوب، اولاً همیشه کسی هست که هنوز آن را ندیده است. دوم اینکه، با پیشرفت به قرن 21، فیلم‌های دهه‌های 60، 70، 80 و 90 به تدریج فراموش می‌شوند. و در نهایت، اگر فیلمی وجود دارد که نیازی به اسپویل ندارد تا بفهمیم چقدر فوق‌العاده است، آن "درخشش" است. همیشه یکی از فیلم‌های ترسناک مورد علاقه من بوده است. کامل نیست (هیچ فیلمی کامل نیست) و برخی جنبه‌ها اکنون به خوبی گذشته عمل نمی‌کنند. وقتی این فیلم منتشر شد، اقتباس کوبریک از رمان استیون کینگ با واکنش‌های مختلطی مواجه شد. خود کینگ فیلم را نقد کرد. با این حال، کمتر از 10 سال بعد، فیلم کوبریک مورد ارزیابی مجدد قرار گرفت. امروزه به عنوان یک کلاسیک فرهنگی شناخته می‌شود و به راحتی می‌توان فهمید چرا. از ادای احترام‌های بی‌شمار تا پارودی‌های کمدی، "درخشش" برخی از به‌یادماندنی‌ترین دیالوگ‌ها را دارد. فقط امسال، فیلم "آن: قسمت دوم" صحنه‌ی "این‌جاست جاننی!" جک نیکلسون را تقلید کرد، به عنوان مثال. و سپس "ردرام" مرموز وجود دارد... اما بزرگ‌ترین تأثیر فیلم، دستاوردهای فنی آن است. از پیش به خاطر اینکه این بررسی ممکن است خیلی فنی شود، عذرخواهی می‌کنم، اما نمی‌توان به بهترین جنبه فیلم نپرداخت. این فیلم یکی از اولین فیلم‌ها بود که از استدی‌کم (نوعی سیستم تثبیت دوربین که اجازه می‌دهد تا حتی در سطوح ناهموار تصاویر نرم گرفته شود) استفاده کرد، چیزی که آنقدر رایج شده که دیگر کسی به آن توجه نمی‌کند. واقعاً، هنوز هم فیلم‌های جدیدی وجود دارند که کار دوربین ضعیفی دارند، بنابراین من جزو آن‌هایی هستم که معتقدم استفاده از استدی‌کم نباید نادیده گرفته شود. به ویژه طوری که کوبریک از آن استفاده کرد، تقریباً نزدیک به زمین، که منجر به ایجاد حالت "حالت پایین" شد که اکنون وجود دارد و اجازه می‌دهد اپراتور به راحتی از ارتفاع کمر پایین‌تر فیلمبرداری کند. با استفاده نوآورانه از تجهیزات فنی، کوبریک یک کلاس درس در قاب‌بندی ارائه می‌دهد. به اندازه‌ای که ارزش مطالعه دارد. تقریباً هر صحنه در این فیلم دارای نشانه‌ای بصری یا تمی نهفته است. اگر در حین تماشای فیلم احساس خستگی کردید، پس احتمالاً "به درستی تماشا نمی‌کنید". شما واقعاً به آن فکر نمی‌کنید یا به اطراف شخصیت‌ها نگاه نمی‌کنید. این یک فیلم ترسناک عمومی نیست که در آن هیولاها یا شیاطین شما را بترسانند. این فیلم به شدت بر روایت بصری تأکید دارد، بنابراین اگر توجه نکنید، به پایان غافلگیرکننده و مبهم فیلم می‌رسید و احساس می‌کنید که چیزی را از دست داده‌اید. از طراحی صحنه با رنگ‌های قرمز خونین تا نماهای وسیع که به وضوح تابلوهای "خروج" را نشان می‌دهند و حس معماگونه‌ای به هتل بزرگ می‌دهند، خطر فوری بصری در سرتاسر فیلم پخش شده است. تقارن و آینه‌کاری به شدت برای ارائه نکات کلیدی داستان و ایجاد حس واقعیت در برابر خیال ضروری است. از ساختار و دکوراسیون هتل (همه چیز فوق‌العاده متقارن است) تا استفاده روزافزون از آینه‌ها (این‌ها به شدت برای ترجمه واژه‌ها یا نمایش سقوط به جنون استفاده می‌شوند)، قاب‌بندی کوبریک چیزی است که بینندگان را به فکر فرو می‌برد و هنوز هم پس از این همه سال، ادامه دارد. در تماشای دوباره، همیشه چیزی جدید پیدا خواهید کرد. ممکن است این فیلم از سال 1980 باشد، اما فیلمی است که نیاز به توجه کامل شما دارد. فیلم‌های قرن بیستم را به سادگی دست کم نگیرید، زیرا ممکن است از فیلم "این‌قدر قدیمی" شگفت‌زده شوید (شما با ده‌ها فیلم شگفت‌زده خواهید شد). اگر عکاسی جان آلکات شگفت‌انگیز است، پس در مورد موزیک فوق‌العاده و تسخیر کننده وندی کارلوس و راچل الکایند چه می‌توانم بگویم؟ امروزه، موزیک‌ها بیشتر بر اساس ایجاد تأثیر عاطفی در لحظات خاص هستند. با این حال، در طول فیلم و در حین دیالوگ‌ها، حتی فیلم‌های حماسی همچنان رویکردی ظریف‌تر به این صحنه‌ها دارند و موسیقی یا بسیار آرام است یا کاملاً وجود ندارد. در "درخشش"، موزیک بخشی از گفتگو است. اگر شخصیتی احساس ترس کند یا خطر قریب‌الوقوعی احساس کند، یک ضربان قلب ساده می‌تواند چنین لحظه‌ای را به اوج برساند. اگر دو شخصیت به تدریج دیالوگ خود را به سمت چیزی خشن و تهاجمی می‌برند، موسیقی مطمئن می‌شود که این سقوط به جنون را همراهی کند. این موزیک، موزیک ایده‌آل یک فیلم ترسناک است. از نظر فنی، در اینجا متوقف می‌شوم چون هیچ کلمه‌ای نمی‌تواند توصیف کند که روش‌های بصیرت‌افزا و خلاقانه کوبریک چقدر شگفت‌انگیز هستند. او یکی از بزرگ‌ترین کارگردان‌هاست، شاید حتی تأثیرگذارترین. امیدوارم کار او همیشه به یاد آورده شود و هرگز از اعتبار نیفتد. از نظر داستانی، "درخشش" همچنین نسل جدیدی را الهام بخشید. همه لحظات کلیدی فیلم را می‌شناسند و دوست دارند، اما آنچه که من را راضی می‌کند، بیان هوشمندانه اطلاعات است. هر بخش از اطلاعات از طریق دیالوگ‌های جذاب یا نشانه‌ها و اقدامات بصری ارائه می‌شود. من نسخه 144 دقیقه‌ای فیلم را تماشا کردم (نسخه اروپایی 25 دقیقه کمتر از نسخه آمریکایی دارد و نسخه آمریکایی دارای صحنه پایانی در بیمارستان است که توسط خود کوبریک حذف شده است) و تقریباً هر صحنه به گونه‌ای طراحی شده که معنایی داشته باشد. می‌تواند اطلاعات جدیدی باشد یا بروزرسانی بر روی یک نکته قبلی، اما هر صحنه هدف خاصی دارد. جک نیکلسون با یک اجرای فوق‌العاده، یکی از بهترین‌های کارش، صحنه را تحت کنترل خود دارد. فیلمنامه‌اش ممکن است بسیار خوب نوشته شده باشد، اما اجرای او و تعهدش به این نقش شگفت‌انگیز است. او دیالوگ‌های طولانی را به راحتی در یک برداشت ارائه می‌دهد. اعتبار به کوبریک برای ساختن فیلمی با برداشت‌های حداقل 2-3 دقیقه‌ای، اما نیکلسون می‌تواند یک صحنه خوب را به صحنه‌ای فوق‌العاده تبدیل کند. دنی لوید یکی از بهترین اجرای کودکان را ارائه می‌دهد. صدای او به عنوان تونی یک موفقیت بزرگ است و به نظر می‌رسد که او محیط اطرافش را درک می‌کند، به گونه‌ای که هرگز احساس نمی‌کنم باید "با او ملایم باشم" زیرا او فوق‌العاده است. اما شلی دوال برای من یک مورد مختلط است. نمایش‌های بیش از حد در آن زمان بهتر دریافت شد، اما تقریباً 40 سال بعد، اجرای او در چندین لحظه به سطحی غیرقابل تحمل می‌رسد. او یک همتای شگفت‌انگیز برای نیکلسون است و در دیالوگ‌هایشان به خوبی ایستاده است، اما وقتی او تنهاست یا در یک لحظه عاطفی مشکل دارد، بسیار بیش از حد است. اسکاتمن کاترز زمان زیادی در نقش دیک هالوران ندارد، اما هر بار که خطی را بیان می‌کند، درخشش خاصی دارد. برخی از مردم درباره سرعت کند فیلم شکایت دارند، اما من عاشق این هستم که چگونه این سرعت تنش را افزایش می‌دهد و لحظات ترسناکی را می‌سازد. در حالی که پایان ممکن است کمی ناگهانی باشد، تصویر نهایی فیلم برای همیشه با ما می‌ماند و بعد از این همه زمان، هنوز به نظریه خودم نرسیده‌ام. به طور کلی، "درخشش" ممکن است یکی از کلاسیک‌های قابل دسترس برای بینندگان جدید باشد تا بفهمند چرا واقعاً یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین فیلم‌های ترسناک تاریخ است. کلاس درس کوبریک در قاب‌بندی با بازی او بر روی تقارن و آینه‌ها واضح است، بنابراین حتی اگر هنر فیلمسازی را مطالعه نکنید، واضح است که این دو تم برای روایت داستان حیاتی هستند. علاوه بر قاب‌بندی‌اش، استفاده نوآورانه از استدی‌کم و طراحی صحنه‌های قابل توجه‌اش یک نسل جدید را شکل داد که هرگز فرصت ادای احترام به کار او را از دست نمی‌دهد. علاوه بر دستاوردهای فنی چشمگیر، جک نیکلسون یک اجرای به یادماندنی و تسخیر‌کننده ارائه می‌دهد. پایان هنوز هم بعد از این همه سال شگفت‌انگیز است و نظریه‌های جدید همچنان مطرح می‌شوند. در حالی که من همچنان سعی می‌کنم نظریه خودم را پیدا کنم، هرگز اجازه ندهید که باقی عمرتان بدون (دوباره) تماشای این کلاسیک فرهنگی بگذرد. امتیاز: A+ "عزیزم، من قرار نیست به تو آسیب بزنم. من فقط می‌خواهم مغزهایت را به هم بزنم." "درخشش" مثال عالی‌ای است از اینکه چگونه موسیقی و عکاسی می‌توانند یک فیلم را به بهترین تبدیل کنند. من با استیون کینگ موافقم که جک نیکلسون از ابتدا شبیه یک دیوانه به نظر می‌رسید و این باعث می‌شود که نزول او به جنون کمتر دراماتیک باشد. اما این می‌تواند به خاطر تمام صحنه‌های نمادین که به طرز ماهرانه‌ای در یک کلاسیک ترسناک بافته شده‌اند، قابل بخشش باشد.